Rouw en verlies

Rouw en verlies horen onlosmakelijk bij het leven. Afscheid nemen begint bij de geboorte. Daarna volgen tal van levensfasen en situaties van loslaten. Pijn van loslaten kennen we allemaal. Zolang ze gepaard gaat met vreugde heeft ze minder diepe impact. Omstandigheden, draagkracht en kennis bepalen hoe we met (momenten) van rouw en verlies omgaan. Is er weinig ruimte om te rouwen en te helen dan kunnen we verdriet (in ons) opstapelen. Het uit zich in fysieke en mentale klachten. Rouwen op een gezonde manier vraagt aandacht. Soms is die ruimte er tijdelijk niet.

Zo besloten sommige kinderen al jong dat er geen ruimte voor hun emoties kon zijn. Ze besloten (bewust of onbewust) zich niet meer emotioneel te uiten; met alle gevolgen van dien. Hadden ze ouders die kwetsbaar waren? Deden ze traumatische ervaringen op waar nog geen woorden voor waren? Of voelden ze zich niet begrepen als ze zich probeerden uiten? Als volwassenen kun je met dit kinderleed lopen zonder dat je het doorhebt. Het ligt verborgen onder je ongemak, identiteitsvragen, angsten, eenzaamheid, verslaving en/of andersoortige (lichamelijke) klachten. Verdriet is ook rouw. Je kunt als volwassene in therapie gaan om te ontdekken wat er onderliggend een rol speelt en zo ruimte creëren voor rouw en verdriet.

Anderen komen met (langdurige en/of chronische) ziekten in aanraking. Hun leven kent veel onmogelijkheden en beperkingen. Verlies van gezondheid laat het leven anders lopen, ook voor de mensen om je heen. Dat moet je (samen) verwerken.

Ook als ouders kun je vastlopen in de zorgen om je kind(eren): Zijn of haar gezondheid, het anders zijn door beperkingen, een kind hebben wat een LHBTI-zoektocht gaat of een jongere die andere wegen gaat dan je hoopt. Vaak zijn we ons niet bewust dat we daarom rouwen. We moeten ontdekken dat het ‘normale’ pad niet bestaat en je naar het kind mag kijken zoals het is. Praten, begrijpen, erkennen en rouw de ruimte geven, zijn nodig.

Ook de pijn van relatieproblemen, een echtscheiding of verlies aan de dood kunnen veel impact hebben. Ook volwassenen kunnen meer overleven dan leven. We leunen op aangeleerde manieren en zorgzaamheid. Ingesleten patronen echter kunnen de weg naar herstel belemmeren of verzwaren. Voor uitstelgedrag om te omarmen wat je overkomt zijn goede redenen. Het kan immers lastig zijn schuld onder ogen te zien. Niet alles hoef je zelf te kunnen; dat kunnen we overigens wel denken.

De lijst van zaken waarbij rouw een rol speelt is ruimschoots uit te breiden. Uiteindelijk hebben we allemaal de taak rouw te doorwerken en tot aanvaarden te komen. De vraag is hoe je dat doet op een voor jouw passende manier. Duidelijk is dat rouw aandacht verdient. Rouw mag je in verbinding met anderen doorwerken. Voel je vrij mij daarbij in te schakelen.